PhÆt H†c Ph° Thông

Hòa ThÜ®ng Thích ThiŒn Hoa

luân-hÒi

Dàn Bài

A.Mª ñŠ: Có ngÜ©i tin ch‰t rÒi mÃt h£n; có ngÜ©i tin ch‰t rÒi, linh-hÒn vÅn tÒn-tåi mãi mãi. Theo Çåo PhÆt, thì không mÃt h£n, cÛng không còn mãi mà là Luân HÒi.

B.Chánh ñŠ:

I. ñÎnh Nghïa: Luân-HÒi

II. S¿ Luân HÒi trong m†i s¿ vÆt và ngÜ©i:

1) ñÃt Luân-hÒi

2) NÜ§c Luân-hÒi

3) Gió Luân-hÒi

4) Lºa Luân-hÒi

5) Cänh-gi§i Luân-hÒi

6) Thân-ngÜ©i Luân-hÒi

7) Tinh-thÀn Luân-hÒi

III. Luân-hÒi theo luÆt nhân-quä, qua sáu cõi:

1) ñÎa-ngøc

2) Ngå-qu›

3) Súc-sinh

4) A-Tu-La

5) Loài ngÜ©i

6) Cõi Tr©i

IV. Vài b¢ng chÙng vŠ Luân-hÒi

V. Quy‰t-nghi:

1)Tåi sao trên th‰ gi§i này, khi m§i khai thiên lÆp ÇÎa chÜa có ngÜ©i, mà cÙ m‡i ngày loài ngÜ©i m‡i thêm Çông? Do Çâu mà có nhiŠu ngÜ©i th‰?

2)NgÜ©i và vÆt hoàn toàn khác nhau, làm sao ngÜ©i có th‹ tái sanh thành thú vÆt, và thú vÆt thành ngÜ©i ÇÜ®c?

C.K‰t LuÆn: Nên cÓ g¡ng tu-hành Ç‹ chÃm dÙt s¿ Luân-hÒi, khÕi trôi l¥n trong sáu cõi và Çåt Ç‰n quä vÎ Thánh, bÃt sanh bÃt diŒt.

Luân-hÒi

A. Mª ñŠ:

VÃn-ÇŠ mÃt còn, sÓng ch‰t là m¶t vÃn-ÇŠ vô cùng quan-tr†ng, tØ xÜa Ç‰n nay Çã làm bæn-khoæn, th¡c-m¡c không bi‰t bao nhiêu l§p ngÜ©i, Çã làm hao-t°n không bi‰t bao nhiêu giÃy m¿c. T¿u trung, có hai thuy‰t làm cho ngÜ©i ta chú š Ç‰n nhiŠu nhÃt:

§M¶t thuy‰t cho r¢ng, loài ngÜ©i cÛng nhÜ loài vÆt, m¶t lÀn ch‰t là mÃt h£n, không còn gì tÒn tåi sau Çó n»a: "Cát bøi, con ngÜ©i trª vŠ v§i cát bøi".

§M¶t thuy‰t chû-trÜÖng trái låi: loài ngÜ©i ch‰t Çi, nhÜng linh hÒn vÅn vïnh-viÍn còn låi, Ç‹ lên thiên Çàng, th† hÜªng mãi mãi nh»ng s¿ khoác-låc, an vui, hay xuÓng ÇÎa-ngøc chÎu c¿c hình mãi mãi.

Hai thuy‰t này ÇŠu không Çúng v§i s¿ thÆt:

- Ch‰t rÒi, không th‹ là hoàn-toàn mÃt hÄn ÇÜ®c, vì nhÜ chúng ta ª Ç©i này, không có vÆt gì là mÃt h£n. Cho Ç‰n m¶t håt cát, m¶t mäy lông cÛng không th‹ mÃt h£n, huÓng là cái thân hay bi‰t nÖi con ngÜ©i.

- NhÜng bäo r¢ng linh-hÒn thÜ©ng còn, ª mãi trên thiên-Çàng hay dÜ§i ÇÎa-ngøc cÛng không Çúng. S¿ nhÆn xét thông thÜ©ng Çû cho ngÜ©i ta nhÆn thÃy r¢ng: trong vÛ-trø không có m¶t cái gì có th‹ vïnh-viÍn ª yên m¶t ch°, mà trái låi, luôn luôn bi‰n Ç°i và xê dÎch. Vä låi, có gì bÃt công hÖn là chÌ vì nh»ng cái nhân Çã gieo trong m¶t Ç©i hiŒn tåi ng¡n-ngûi, mà phäi chÎu cái quä vïnh-viÍn tÓt hay xÃu trong tÜÖng lai?

Hai thuy‰t "chÃp Çoån" và "chÃp thÜ©ng" trên này ÇŠu bÎ Çåo PhÆt bác bÕ. Theo giáo lš Çåo PhÆt thì chúng sanh không phäi Çoån diŒt, cÛng không phäi thÜ©ng còn, mà låi quay l¶n trong cänh sanh-tº luân-hÒi.

B. Chánh-ñŠ:

I.ñÎnh Nghïa:

Luân-hÒi dÎch ª ch» Samsera trong ti‰ng Phån. Theo ch» Hán thì Luân là bánh xe; HÒi là xoay tròn. Hình änh bánh xe quay tròn là m¶t hình änh rÃt rõ-ràng mà PhÆt Çã dùng Ç‹ hình-dung s¿ xoay chuy‹n, lên xuÓng, xuÃt-hiŒn cûa m‡i chúng-sinh trong sáu cõi (løc Çåo) khi ÇÀu thai ª cõi này, khi ª cõi khác, luôn luôn ti‰p nÓi tº-sanh, sanh tº không ngØng, nhÜ bánh xe læn, chÙ không phäi hoang-ÇÜ©ng.

Khi chúng ta Çã công-nhÆn luÆt nhân-quä, thì chúng ta cÛng không th‹ tØ chÓi, không công nhÆn s¿ luân-hÒi, vì luân-hÒi ch£ng qua là nhân-quä liên-tøc, nhÜng vì khi nó bi‰n, khi hiŒn, khi lên, khi xuÓng, khi mÃt, khi còn, khi thay hình Ç°i dång, nên chúng ta tÜªng nhÜ gián-Çoån và không änh-hÜªng, chi-phÓi lÅn nhau Çó thôi.

II.S¿ luân hÒi trong m†i s¿ vÆt và ngÜ©i:

Trong vÛ-trø tÃt cä s¿ vÆt, tØ vÆt nhÕ nhÜ håt bøi, Ç‰n l§n nhÜ quä ÇÎa-cÀu, không vÆt nào ch£ng luân-hÒi.

1. ñÃt luân-hÒi:

NhÜ cái bình bông Çang ª trÜ§c m¥t chúng ta Çây, trÜ§c kia nó là ÇÃt, ngÜ©i th® gÓm Çem nó nhÒi n¡n làm thành cái bình, träi qua m¶t th©i gian, cái bình së b‹ nát, tan thành cát bøi và trª vŠ låi trång-thái ÇÃt cát. ñÃt cát này låi làm thÙc æn cho cây cÕ; cây cÕ ho¥c tàn røi, sau m¶t th©i-gian, Ç‹ trª thành phân bón cho cây khác, ho¥c làm th¿c phÄm cho Ç¶ng vÆt. ñ¶ng vÆt æn cây cÕ này vào, ho¥c bài ti‰t ngay ra ngoài Ç‹ thành phân, thành ÇÃt, ho¥c bi‰n thành máu huy‰t, da thÎt Ç‹ m¶t ngày kia thân thÍ Ç¶ng-vÆt già y‰u, së tan-rã thành ÇÃt cát låi. Bao nhiêu lÀn thay hình Ç°i dång, vì nhân-duyên này ho¥c nhân duyên khác, nhÜng ÇÃt cát, nó cÛng låi trª thành ÇÃt cát sau m¶t th©i gian, m¶t vòng luân chuy‹n dài hay ng¡n.

2. NÜ§c luân-hÒi:

Nu§c ª bi‹n, bÎ sÙc nóng m¥t tr©i bÓc thành hÖi; hÖi bay lên không, g¥p hÖi lånh låi bi‰n thành mây; mây nhiŠu tø låi rÖi xuÓng thành mÜa; mÜa chäy xuÓng ao hÒ, ho¥c g¥p hÖi lånh quá, Ç¶ng låi thành bæng thành giá. Bæng giá g¥p hÖi nóng m¥t tr©i tan ra nÜ§c låi TØ vô-thÌ Ç‰n nay, nÜ§c thay Ç°i trång-thái bi‰t bao nhiêu lÀn, xoay vÀn mãi mãi nhÜ vÆy, nhÜng nÜ§c vÅn là nÜ§c. HiŒn tÜ®ng cûa nÜ§c thì bi‰n Ç°i vô cùng, nhÜng bän th‹ cûa nÜ§c thì không bao gi© mÃt. Nó chÌ luân-hÒi mà thôi.

3. Gió luân-hÒi:

Gió là s¿ luân chuy‹n cûa không khí. Không khí bÎ sÙc nóng m¥t tr©i bÓc cháy, giãn ra, bÓc lên cao làm thành nh»ng khoäng trÓng Ãy, không khí ª các nÖi khác chåy t§i ÇiŠn vào, gây thành luÒng gió. Không-khí xê dÎch chÆm thì gió nhÕ, không khí xê dÎch nhanh thì gió l§n. Xê dÎch nhanh n»a thì thành bão. Gió có khi hiu-hiu, khi thoang-thoäng, khi hây-hÄy, khi ào-ào, khi cuÒng-båo, nhÜng bän-chÃt cûa nó bao gi© cÛng là không khí.

4. Lºa luân-hÒi:

Lºa là m¶t sÙc nóng làm cháy ÇÜ®c vÆt. Khi Çû nhân duyên thì sÙc nóng phát ra lºa. Ch£ng hån hai thanh cûi trong trång-thái bình thÜ©ng thì chúng ta ch£ng thÃy sÙc nóng ª Çâu cä, nhÜng khi chà xát vào nhau m¶t hÒi, thì lºa liŠn bÆt lên. Ng†n lºa này có th‹ ÇÓt hai thanh cûi kia, và hai thanh cûi này m¶t phÀn hóa thành tro than, m¶t phÀn bi‰n thành thán khí. Nh»ng cây khác dùng rÍ mình Ç‹ thu hút tro than, và dùng lá mình Ç‹ thu hút thán khí, chÃt chÙa låi sÙc nóng Ç‹ m¶t mai kia, g¥p Çû nhân duyên låi bØng cháy lên. NhÜ th‰, sÙc nóng bao gi© cÛng có s¤n, nhÜng khi nó ª trång-thái tiŠm-phøc, khi thì ª trång-thái phát hiŒn. M¡t chúng ta chÌ thÃy khi nó phát hiŒn, và chÌ khi Ãy m§i cho là nó có, còn khi nó ª trång-thái tiŠm-phøc thì ta bäo là nó không có. ThÆt ra thì nó chÌ luân-hÒi qua nh»ng trång-thái khác nhau, chÙ không phäi dÙt Çoån hay mÃt h¤n.

5. Cänh-gi§i luân-hÒi:

Trong kinh PhÆt thÜ©ng nói: "Th‰-gi§i nhiŠu nhÜ cát sông H¢ng". ThÆt th‰, ban Çêm chúng ta nhìn lên tr©i, thÃy h¢ng-hà sa-sÓ tinh-tú. M‡i tinh-tú là m¶t th‰-gi§i. Và m‡i th‰-gi§i ¡y ÇŠu không thoát ra ngoài ÇÎnh-luÆt chung là Thành, Trø, Hoåi, Không. M‡i phút giây nào cÛng có nh»ng s¿ sanh diŒt cûa th‰-gi§i. Th‰ gi§i này tan Çi, thì th‰ gi§i khác nhóm lên, nhÜ là m¶t làn sóng này mÃt Çi thì m¶t làn sóng khác n°i lên, làm nhân làm quä, ti‰p nÓi cho nhau, luân-hÒi không bao gi© dÙt.

6. Thân-ngÜ©i luân-hÒi:

Thân ngÜ©i, hay thân thú vÆt cÛng th‰, xét cho cùng thì cÛng do tÙ Çåi mà có là ÇÃt, nÜ§c, gió, lºa. Nh»ng chÃt cÙng dëo nhÜ da thÎt gân xÜÖng là thu¶c vŠ ñÃt; nh»ng chÃt ÇÜ®m Ü§t nhÜ máu, m«, mÒ hôi, nÜ§c m¡t, là thu¶c vŠ NÜ§c; hÖi thª ra vào, trái tim nhäy, ph°i hô hÃp, tay chân cº-Ç¶ng là thu¶c vŠ Gió; hÖi nóng trong ngÜ©i là thu¶c vŠ Lºa. NhÜ trên chúng ta Çã thÃy, tÙ Çåi ÇŠu luân-hÒi, thì thân ngÜ©i, do tÙ-Çåi mà có, cÛng phäi luân-hÒi theo. Khi thân này ch‰t và Ç‰n lúc tan rã, thì chÃt cÙng dëo trä vŠ cho ñÃt; chÃt ÇÜ®m Ü§t trä vŠ cho NÜ§c; hÖi nóng trä vŠ cho Lºa; hÖi thª và s¿ cº-Ç¶ng trä vŠ cho Gió. RÒi bÓn chÃt này tùy theo duyên chung h®p låi, làm thành cây cÕ hay thân ngÜ©i khác. NgÜ©i khác Ç‰n khi ch‰t rÒi, bÓn chÃt Çó trª vŠ bän-th‹ cÛ cûa chúng. Khi thành thân ngÜ©i, lúc làm thân súc, næm nay tø h®p ª Çây, sang næm Çã d©i nÖi khác, không phäi thÜ©ng còn, cÛng không phäi mÃt h£n, mà là luân-hÒi.

Nhà H†c-giä ti‰ng tæm cûa Trung-Hoa là ông LÜÖng-Khäi-Siêu có nói, trong khi nghiên-cÙu vŠ PhÆt-giáo ƒn-ñ¶: "... Con ngÜ©i luôn luôn, trong tØ phút giây ÇŠu ª trong luân-hÒi, bÃt quá ho¥c mau ho¥c chÆm. ChÆm thì g†i là sanh-diŒt ho¥c bi‰n-dÎ, còn mau thì g†i là luân-hÒi" (luân-hÒi ch£ng qua cÛng là m¶t hình thÙc trong các loåi bi‰n-dÎ). Xem nhÜ xác thân chúng ta, bi‰n-hóa không ngØng, xÜÖng thÎt máu huy‰t chúng ta, ch¤ng qua không ÇÀy m¶t tuÀn, cÛng rÃt có th‹ hoá ra ÇÃt bøi bên ÇÜ©ng.

7. Tinh-thÀn luân-hÒi:

Con ngÜ©i không phäi chÌ gÒm có tÙ-Çåi. Ngoài tÙ-Çåi, còn có phÀn tâm-lš n»a, hay nói m¶t cách t°ng-quát hÖn, còn có tinh-thÀn. ñó là gÒm tÃt cä mà nh»ng thÙ mà Çåo PhÆt g†i là: Th†, TÜªng ,Hành, ThÙc. PhÀn th‹-xác gÒm tÙ-Çåi chÌ là phÀn mà Çåo PhÆt g†i là S¡c. SÃc Çã không tiêu-diŒt mà chÌ bi‰n-hóa luân-hÒi, thì Tâm hay Tinh-thÀn, cÛng không tiêu-diŒt mà chÌ bi‰n-chuy‹n xoay vÀn mà thôi.

NhÜ trong chÜÖng II Çã nói, tÃt cä nh»ng hành-Ç¶ng cûa thân-tâm tåo thành cho m‡i chúng ta m¶t cái nghiŒp. Cái nghiŒp Ãy bi‰n dÎch, xoay vÀn mãi, khi Ç¶i l§p này khi mang hình dáng khác, khi r©i cänh-gi§i này, khi vào cänh-gi§i khác, quanh l¶n trôi-læn trong løc Çåo (sáu ÇÜ©ng) mãi mãi cho Ç‰n ngày nào ÇÜ®c giác-ng¶ m§i thôi.

NhÜng s¿ lên xuÓng, trôi læn, xoay vÀn cûa nghiŒp trong ba cõi sáu ÇÜ©ng Ãy, không phäi tình-c©, ngÅu-nhiên, may rûi, vô lš, mà trái låi, nó theo m¶t cái ÇÎnh luÆt chung, Çó là luÆt NhÖn-quä. ñ‰n Çây, chúng ta thÃy ÇÜ®c s¿ tÜÖng quan mÆt-thi‰t gi»a nhÖn-quä và luân-hÒi. ñã có nhÖn-quä, tÙc phäi có luân-hÒi (trØ trÜ©ng-h®p tu nhÖn giäi-thoát) ; Çã có luân-hÒi phäi tuân theo luÆt NhÖn-quä.

III.Luân HÒi theo luÆt Nhân quä qua sáu cõi:

Có th‹, nói m¶t cách ch¡c-ch¡n r¢ng, chúng ta lúc sanh tiŠn tåo nhân gì, thì khi ch‰t rÒi, nghiŒp-l¿c d¡t-dÅn tinh-thÀn Ç‰n ch‡ nó th† quä-báo không sai. N‰u tåo nhân tÓt, thì luân-hÒi Ç‰n cänh-gi§i giàu sang, thân ngÜ©i tÓt ÇËp. Còn tåo nhân t¶i ác, thì luân-hÒi Ç‰n cänh-gi§i nghèo-hèn, thân hình xÃu-xa, tàn tÆt, s¿ nghiŒp khi thæng khi giáng, lúc thånh lúc suy.

Sau Çây là nh»ng cänh-gi§i mà m¶t chúng-sinh có th‹ bÎ hay ÇÜ®c nhÆp vào, tùy theo nghiŒp-nhân mà mình Çã tåo:

1.ñÎa-ngøc: Tåo thân sân-hÆn, Ç¶c ác làm nhiŠu ÇiŠu t¶i-l‡i vØa håi mình vØa håi ngÜ©i, phäi luân-hÒi vào ÇÎa ngøc, chÎu Çû ÇiŠu kh°-sª.

2.Ngå-qu›: Nhân tåo tham-lam, bÕn sÈn, không bi‰t bÓ-thí, giúp-Ç« ngÜ©i, tØ tiŠn cûa Ç‰n giáo-pháp. Trái låi, còn mÜu sâu, k‰ Ç¶c, Ç‹ cÜ§p Çoåt cûa ngÜ©i, sau khi ch‰t, luân-hÒi làm ngå-qu›.

3.Súc-sanh: Tåo nhân si mê, sa-Ç†a theo thÃt-tình, løc-døc, tºu s¡c, tài khí, không xét hay d«, tÓt xÃu, ch‰t rÒi, luân-hÒi làm súc-sinh.

4.A-tu-la: G¥p viŒc nhân nghïa thì làm, g¥p viŒc sái quÃy cÛng không tránh, vØa cang tr¿c, mà cÛng vØa Ç¶c-ác. M¥c dù có làm nhÜ»ng ÇiŠu phÜ§c-thiŒn, nhÜng tánh-tình hung-hæng, nóng nãy vÅn còn, låi thêm tà-ki‰n, si-mê, tin theo tà-giáo. Tåo nhân nhÜ vÆy, k‰t quä së luân-hÒi làm A-tu-la, g¥p vui sÜ§ng cÛng có, mà buÒn kh° cÛng nhiŠu.

5.Loài ngÜ©i: Tu nhân ngÛ-gi§i: Không sát håi, không tr¶m cÜ§p, không tà-dâm, không dÓi trá, không rÜ®u trà say-sÜa, thì Ç©i sau trª låi làm ngÜ©i, cao quš hÖn muôn vÆt.

6.Cõi tr©i: BÕ mÜ©i ÇiŠu ác tu chÖn thÆp-thiŒn thì sau khi ch‰t, ÇÜ®c sanh lên cõi tr©i. NhÜng nên nh§ cõi tr©i này cÛng còn ª trong vòng phàm-tøc, chÎu cänh sanh-tº, luân-hÒi.

MuÓn thoát ra ngoài cänh-gi§i sanh-tº luân-hÒi, và Ç‰n bÓn cõi Thánh là Thanh-Væn, Duyên-Giác, BÒ-Tát và PhÆt, thì phäi tu-nhân giäi-thoát.

IV.Vài b¢ng chÙng vŠ Luân HÒi:

M¶t chuyŒn Luân HÒi ª ƒn ñ¶:

Cách Çây vài chøc næm, t© báo Mai có chøp hình và Çæng m¶t câu chuyŒn nhÜ sau:

Tåi ƒn-ñ¶, ª thành Delhi (Çen-ly) có m¶t cô gái 8 tu°i tên Phatidevin (pha-ti-ÇÖ-vanh). Cô gái Çã nhiŠu lÀn khóc lóc v§i cha mË Çòi vŠ Mita thæm chÒng là m¶t giáo viên. Thành Delhi cách thành Mita trên 200 cây sÓ. Cha mË cô gái lÃy làm lå, m©i m¶t phóng-viên nhà báo Ç‰n, Ç‹ nh© anh ÇiŠu tra giùm.

Phóng-viên nhà báo Ç‰n hÕi, thì ÇÜ®c cô cho hay r¢ng: "Cô là v® cûa m¶t gíao- viên, æn ª v§i nhau sanh ÇÜ®c m¶t ÇÙa con. Khi ÇÙa con lên 11 tu°i, thì cô lâm bÎnh và tØ-trÀn. NgÜ©i phóng-viên hÕi xem cô ta, có cái gì làm b¢ng chÙng không. Cô trä l©i là cô có Ç‹ låi vàng båc và ÇÒ-Çåc chôn ª ch‡ n† ch‡ kia... Và cô còn nh§ rõ có m¶t cái quåt, do ngÜ©i chÎ em bån t¥ng, trên quåt có ghi låi mÃy dòng ch», rÒi cô Ç†c mÃy dòng ch» Ãy cho phóng viên chép vào s° tay.

Phóng-viên liŠn Ç‰n thành Mita, tìm hÕi tên h† ông giáo viên, thì thÆt quä không sai. Phóng viên hÕi ông giáo:

-- Ông có ngÜ©i v® ch‰t Ç¶ 8, 9 næm nay phäi không?

Ông giáo trä l©i:

-- Vâng, có! V® tôi ch‰t nay Çã chín næm. Ch£ng bi‰t ông hÕi có viŒc chi?

Phóng-viên trình bày nh»ng l©i cô bé Çã nói. Ông giáo nghe ÇŠu cho là Çúng cä.

Phóng-viên låi lÃy quy‹n s° tay ÇÜa mÃy dòng ch» cho ông giáo, Ç†c và hÕi:

-- Khi v® ông mÃt, có Ç‹ låi m¶t cây quåt, trên Ãy có ghi mÃy dòng ch» nhÜ th‰ này có phäi không?

Ông giáo trä l©i:

-- Trúng y nhÜ vÆy cä!

Qua ngày sau, phóng-viên låi m©i cha mË và cô Phatidevin cùng Çi xe t§i thành Mita. TØ khi sanh ra Ç‰n tám tu°i, cô chÜa tØng Çi xa, th‰ mà ÇÜ©ng Çi Ç‰n thành Mita, cô ÇŠu thu¶c cä, cô chÌ ÇÜ©ng này là ÇÜ©ng gì, Çi vŠ Çâu, ÇÜ©ng kia tên gì, Çi vŠ Çâu, và còn nói trúng cä tên nh»ng nhà quenª hai bên ÇÜ©ng n»a. GÀn Ç‰n nhà ông giáo, cô bäo xe Çi chÆm låi và dØng ngay trÜ§c nhà ông Giáo.

Vào Ç‰n nhà, g¥p ông già Ç¶ 80 tu°i, ÇÀu tóc båc phÖ, cô vØa mØng vØa khóc mà nói r¢ng:

-- ñây là cha chÒng tôi.

Cô chÌ ông Giáo mà nói:

-- Kià là chÒng tôi.

RÒi cô chåy låi ôm ÇÙc con mà khóc và nói:

-- ñây là con tôi.

ViŒc này làm sôi n°i dÜ-luÆn ƒn-ñ¶ và các báo trên th‰-gi§i bàn-tán xôn-xao. Các nhà Bác-h†c ra sÙc tìm tòi, nghiên-cÙu, nhÜng không sao giäi-thích ÇÜ®c. Chúng ta Çã rõ bi‰t lš luân hÒi, thì viŒc này cÛng ch£ng lå gì.

M¶t chuyŒn Luân HÒi ª MÏ:

Vào khoäng næm 1956, ª nÜ§c MÏ có m¶t thi‰u-phø 33 tu°i, tên "Xi-Mông" (Ruth Simmons) vì quá tin tÜªng có ki‰p luân-hÒi nên cô Çã nh© nhà thôi-miên "Mô-trây Bét-tanh" (Morey bernstein) giúp, ÇÜ®c thÃy låi ki‰p trÜ§c cûa cô. Nhà thôi-miên kia,sau khi ÇÜa cô vào giÃc ngû, liŠn bäo:

-- Thº nh§ låi hÒi 10 tu°i, cô Çã làm gì?

Cô Xi-Mông, trong cÖn mê, nói låi, thuª thi‰u-niên cûa cô, nh»ng lúc cô Çi h†c và tï-mï nh»ng lúc cô nô-Çùa v§i bån. Nhà Thôi-miên låi bäo:

Cô trä l©i bÀng nh»ng ti‰ng bÆp-bË y nhÜ ÇÙa trÈ chÜa bi‰t nói. Nhà Thôi-miên låi dÒn h‰t tinh-thÀn vào c¥p m¡t, nhìn th£ng vào cô Xi-Mông và nói:

-- Thº nh§ låi tiŠn ki‰p cûa cô?

Sau m¶t lúc im-l¥ng, cô Xi-Mông m§i nói, nhÜng gi†ng nói cûa cô Çã khác, gi†ng Ái-Nhï-Lan (ª Anh QuÓc), chÙ không phäi gi†ng ngÜ©i MÏ.

Cô k‹ låi r¢ng: "ki‰p trÜ§c cô ÇÀu thai vào gia-Çình h† "MÜ§t-phi" (Murphy) ª làng "Cót" (Cork) bên Ái-Nhï-Lan vào næm 1898. Cô tä nÖi chôn nhau c¡t rún cûa cô và cho bi‰t nhiŠu chi-ti‰t vŠ làng này. Cô nói thêm r¢ng chÒng cô tên "M¡c-Các-Ty" (Brian MacCarthy), giáo sÜ trÜ©ng luÆt Çã tØng c†ng s¿ v§i t© báo "Ben-phát niu" (Belfast News). RÒi sau cùng cô nói Ç‰n ngày cô ch‰t, mä cô hiŒn ª Çâu, và cô phäi làm ma hÖn m¶t th‰-k›. Sau Çó, cô Ç¢u thai vào gia-Çình h† "Xi-Mông" (Simmons) ª MÏ hÒi næm 1923.

Nhà Thôi-miên Çã thâu tÃt cä l©i nói cûa Xi-Mông vŠ tiŠn-ki‰p cûa cô, và sau Çó vi‰t m¶t quy‹n sách nhan ÇŠ là: "ñi tìm gÓc tích cô MÜ§t-phi" (Murphy)". Sách này in ra 170 ngàn cuÓn, và chÌ trong 3 tháng Çã bán såch. Sau Çó, nhà Thôi-miên låi lÃy l©i thuÆt chuyŒn cûa cô Xi-Mông thâu vào ba mÜÖi ngàn (30,000) dïa nh¿a và chÌ trong hai ngày Çã bán såch.

ChuyŒn này báo chí quÓc t‰ có Çæng tin, riêng ª Pháp có t© "Ba-ri Mách" (Paris Math) thuÆt låi rÃt rõ: ª ViŒt Nam cÛng có nhiŠu t© báo nói Ç‰n, nhÜ t© Tin-ñi‹n, t© Liên Hoa v.v...

M¶t chuyŒn thay nghiŒp Ç°i xác ª ViŒt-Nam

Ÿ Cà-Mâu, cách Çây vào khoäng 30 næm, có m¶t câu chuyŒn lå-lùng Çã làm dÜ-luÆn bán-tán xôn-xao:

Ông Cä Hiêu, ª làng Tân-ViŒt, xÙ ñÀm-GiÖi (Cà-Mau) có cô gái 19 tu°i, lâm bÎnh rÒi ch‰t. Cách Çó Ç¶ 100 cây sÓ, ông HÜÖng-ThØa ª làng Vïnh-MÏ (Båc-Liêu) cÛng có cô con gái Çau rÒi ch‰t, nhÜng låi sÓng låi. Khi sÓng låi, cô này nhìn không bi‰t cha mË và nói nh»ng chuyŒn Çâu Çâu, không ai hi‹u gì cä. Cha mË cô tÜªng r¢ng, vì vô Çau nên lãng-trí nói bÆy. NhÜng khi cô lành månh h¤n, cô låi khóc-lóc, m¶t hai Çòi vŠ nhà ông Hiêu và chÌ cä nÖi ª, làng t°ng rõ-ràng n»a.

Cha mË cô cho ngÜ©i Ç‰n tìm ông Cä Hiêu và thuÆt câu chuyŒn cho v® chÒng ông này nghe. V® chÒng và con cái ông Cä nghe xong, ÇŠu Çi Ç‰n xem thÆt hÜ nhÜ th‰ nào.

Khi m†i ngÜ©i Ç‰n nÖi, cô gái chåy ngay Ç‰n ôm ông Cä, bà Cä khóc k‹... RÒi cô thuÆt nh»ng viŒc Çã xãy ra trong nhà ông Cä, không sai m¶t mäy. V® chÒng ông Cä, tuy thât xác cô gái này không phäi con mình, nhÜng vŠ tinh-thÀn låi chính là con h†, nên ÇŠu thÜÖng yêu và công-nhÆn là con. VŠ sau, cô hÜªng ÇÜ®c hai phÀn gia-tài cûa cäi, cä hai bên cha mË.

V.Quy‰t nghi:

1. Có ngÜ©i hÕi: -- N‰u có luân hÒi, thì khi ch‰t rÒi, m¶t ngÜ©i chÌ sanh låi m¶t ngÜ©i thôi, tåi sao trên th‰-gi§i này, khi m§i khai thiên lÆp ÇÎa, chÜa có ngÜ©i, mà cÙ m‡i ngày nhân-loåi m‡i thêm Çông? VÆy do Çâu mà có nhiŠu ngÜ©i th‰ ?

Trä l©i: -- Trong Çoån trÜ§c, chúng tôi Çã nói: chúng sinh luân hÒi trong sáu cänh-gi§i là Thiên, NhÖn, A-tu-la, Ngå-Qu›, Súc-Sinh, ñÎa-ngøc, và m¶t chúng-sanh ª cänh-gi§i này, có th‹ ÇÀu thai qua cänh gi§i khác, Ç¡p Ç°i cho nhau, khi lên khi xuÓng, chÙ không phäi chÌ có con ngÜ©i m§i ÇÀu thai làm ngÜ©i mà thôi. Nh»ng loài thú có nh»ng tâm-trång gÀn giÓng ngÜ©i, có th‹ ÇÀu thai làm ngÜ©i ÇÜ®c, cÛng nhÜ nh»ng ngÜ©i có tâm-trång lang-sói, së trª thành lang sói.

HÖn n»a, trong Çoån trÜ§c chúng ta cÛng Çã thÃy, trong kinh PhÆt có chép: th‰ gi§i trong vÛ trø này nhiŠu nhÜ cát sông H¢ng, chÙ Çâu phäi chÌ có m¶t quä ÇÃt này là trung-tâm Çi‹m cûa vÛ-trø, và m§i có ngÜ©i? Các nhà bác h†c cÛng Çã công nhÆn, m‡i ngôi sao là m¶t th‰-gi§i. Trong h¢ng hà sa-sÓ th‰-gi§i Ãy, có bi‰t bao nhiêu là th‰-gi§i có hoàn cänh giÓng nhÜ quä ÇÃt nhÕ bé chúng ta Çang ª Çây! Th‰ gi§i Çã nhiŠu nhÜ th‰, thì nhân loåi Çâu phäi ít? Tåi sao chúng ta khÛng th‹ tin ÇÜ®c r¢ng: th‰ nào cÛng có s¿ luân chuy‹n, s¿ lÜu thông, s¿ trao Ç°i vŠ phÜÖng diŒn tinh-thÀn, vŠ cái nghiŒp gi»a th‰-gi§i này v§i th‰-gi§i khác? M‡i m¶t th‰-gi§i s¡p hoåi, thì chúng sanh ª th‰-gi§i Ãy së di-cÜ Ç‰n th‰-gi§i khác, gÀn Çó. Trong kinh ñÎa-Tång có chép:

"Thº th‰-gi§i hoåi th©i, hoàn kš tha phÜÖng.." (th‰-gi§i này hoåi, gªi qua th‰-gi§i khác, th‰-gi§i khác hoåi låi gªi Ç‰n th‰-gi§i khác n»a...)

2. Có ngÜ©i hÕi: -NgÜ©i và thú vÆt hoàn toàn khác nhau, làm sao ngÜ©i có th‹ tái-sanh thành thú vÆt và thú vÆt thành ngÜ©i ÇÜ®c?

Trä l©i: NgÜ©i ta thÜ©ng có quan-niŒm sai lÀm r¢ng, ngÜ©i có linh-hÒn ngÜ©i, thú vÆt có linh-hÒn thú vÆt. Linh-hÒn ngÜ©i hay linh-hÒn thú vÆt ÇŠu bÃt bi‰n, dù ch‰t hay sÓng. Vì tÜªng-tÜ®ng nhÜ th‰, nên ngÜ©i ta không th‹ công nhÆn r¢ng: ch‰t rÒi linh-hÒn ngÜ©i trª låi chui vào thân hình chó mèo, và hÒn chó mèo låi có th‹ n¢m vào trong lÓt thân hình ngÜ©i ta.

ThÆt ra, nghiŒp không phäi là linh-hÒn, mà là m¶t næng l¿c có nhuÓm tính-chÃt nh»ng hành-Ç¶ng cûa m‡i chúng sinh. Vì tính chÃt riêng biŒt Ãy, mà nghiŒp l¿c vào m¶t hình-thÙc này hay m¶t hình-thÙc khác, do cái luÆt hÃp dÅn (ÇÒng thanh tÜÖng Ùng, ÇÒng khí tÜÖng cÀu).

Thay vì nói ngÜ©i kia trª thành thú, hay trái låi, thú kia trª thành ngÜ©i, Çúng hÖn nên nói: "nghiŒp l¿c phát hiŒn dÜ§i hình th‹ ngÜ©i hay dÜ§i hình th‹ thú!.

C.K‰t LuÆn: Giáo lš luân-hÒi Çem låi cho chúng ta nhiŠu ÇiŠu l®i ích:

-Nó phá "Çoån ki‰n" sai lÀm, làm cho con ngÜ©i Çâm ra chán-nän, vì nghï rÀng, dù mình có cÓ g¡ng æn ª cho có Çåo-ÇÙc, làm các ÇiŠu hay ÇËp, rÒi cuÓi cùng cÛng ch£ng Çem theo ÇÜ®c cái gì, ch£ng ÇÜ®c hÜªng gì cä, khi m¶t thân th‹ Çã tiêu tan.

-Nó phá "thÜ©ng ki‰n" sai lÀm, làm cho con ngÜ©i tin r¢ng, loài ngÜ©i ch‰t rÒi vÅn gi» ÇÎa vÎ cûa mình, dù cho có làm phúc hay t¶i cÛng vÆy. Do Çó, ngÜ©i ta cÛng không cÀn phäi cÓ g¡ng trong lúc sinh-tiŠn.

-V§i giáo lš luân-hÒi, chúng ta phÃn khªi mà tin r¢ng: ch‰t rÒi không phäi mÃt h£n; nhÜng n‰u chúng ta không bi‰t vun trÒng c¶i phúc, không cÓ g¡ng sÓng m¶t Ç©i sÓng có Çåo-ÇÙc, mà trái låi, làm nh»ng ÇiŠu xÃu-xa, t¶i-l‡i, thì Ç©i sau, chúng ta së sanh vào cänh gi§i xÃu-xa Çen tÓi.

Giáo lš luân-hÒi làm cho chúng ta thêm lòng t¿ tin, t¿ thÃy mình là Chû nhân cûa Ç©i mình, mình tåo nghiŒp nhân gì, thì mình chÎu quä Ãy, chÙ không ai cÀm cân thÜªng phåt, ban phÜ§c, giáng hoå cho mình cä.

Nay chúng ta Çã bi‰t š nghïa và giá trÎ cûa giáo lš luân-hÒi, chúng ta nên cÓ g¡ng cäi tåo tÜ-tÜªng, l©i nói và hành-vi cûa chúng ta, Ç‹ tránh cho ki‰p sau khÕi phäi lâm vào cänh gi§i Çau kh°. M¶t khi các nhân ác Çã ÇÜ®c r»a såch, nh»ng quä lành ÇÀy Çû, các nghiŒp h»u-lÆu không còn, lúc bÃy gi© chúng ta có th‹ thoát ra khÕi luân-hÒi sanh-tº và Çåt Ç‰n cänh gi§i tÓt ÇËp, bÃt sanh bÃt diŒt cûa các vÎ A-la-hán, BÒ-tát hay PhÆt.